Τι είναι Αισθητηριακές Διαταραχές
Οι αισθητηριακές διαταραχές, συχνά εσφαλμένα από έλλειψη έγκαιρης ενημέρωσης, αποδίδονται από τους γονείς σε ιδιοτροπίες του παιδιού, οι οποίες οφείλονται στο ταπεραμέντο του. Οι γονείς θεωρούν ότι έχουν ένα δύσκολο παιδί και ότι μεγαλώνοντας θα ωριμάσει και όλες αυτές οι καθημερινές εξάρσεις στην συμπεριφορά θα μειωθούν από μόνες τους με το πέρασμα το χρόνου.
Παρατηρούμε πώς το παιδί αντιδρά σε διαφορετικά αισθητηριακά ερεθίσματα, όπως στο άγγιγμα, τον ήχο και την κίνηση στον χώρο. Μερικά παιδιά είναι υπερβολικά ευαίσθητα και αντιδρούν έντονα σε ορισμένα ερεθίσματα.
Για παράδειγμα, ένα παιδί υπερβολικά ευαίσθητο στο άγγιγμα μπορεί να αναστατωθεί πολύ, αν αγγίξει κάτι τριχωτό ή αν φάει ένα φαγητό συγκεκριμένης υφής.
Στην περίπτωση αυτή χαρακτηρίζουμε το παιδί «υπερευαίσθητο», «υπεραντιδραστικό» ή «αμυντικό».
Άλλα παιδιά, μπορεί να μην αντιλαμβάνονται ορισμένα αισθητηριακά ερεθίσματα και συνεπώς να έχουν μειωμένη αντίδραση.
Για παράδειγμα, τέτοιου είδους παιδιά μπορεί να μη συνειδητοποιούν ότι κάτι είναι πολύ καυτό ή ότι έχει κολλήσει στο χέρι τους ένα αυτοκόλλητο. Στην περίπτωση αυτή χαρακτηρίζουμε το παιδί «υποευαίσθητο» ή «υποαντιδραστικό».
Ένα παιδί μπορεί να είναι υπερευαίσθητο σε ορισμένα οπτικά, ακουστικά ή κινητικά ερεθίσματα, καθώς και σε συγκεκριμένες υφές, αλλά υποευαίσθητο σε άλλα.
Γιατί είναι σημαντικός ο Ανιχνευτικός Έλεγχος Ρυθμιστικής και Αισθητηριακής Ανάπτυξης
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έξαρση των ρυθμιστικών και αισθητηριακών διαταραχών σε μωρά και νήπια. Επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι τουλάχιστον 1 στα 20 παιδιά παρουσιάζουν από μέτριες μέχρι σοβαρές δυσκολίες, οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά την λειτουργικότητα τους στην καθημερινή τους ζωή.
Ενώ, οι περισσότεροι από εμάς έχουμε περιστασιακά δυσκολίες ή παρουσιάζουμε μεμονωμένα αισθητηριακά συμπτώματα, όπως για παράδειγμα διαταραχές στον ύπνο ή στο φαγητό και άλλα, μπορεί να μην είναι αρκετά σημαντικά, ώστε να επηρεάσουν πτυχές της καθημερινής λειτουργικότητας. Όμως για τα παιδιά και τους ενήλικες που έχουν διαγνωστεί με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας, αυτές οι δυσκολίες θα γίνουν χρόνιες και θα δυσκολεύουν την καθημερινή ζωή τους.
Οι αισθητηριακές διαταραχές μπορούν άμεσα να επηρεάσουν την εξέλιξη των αναπτυξιακών ικανοτήτων των παιδιών σε αρκετούς τομείς: αδρής και λεπτής κινητικότητας, αυτοεξυπηρέτησης αλλά και της συμπεριφοράς ενός παιδιού όπως είναι η συγκέντρωση προσοχής, παρορμητικότητα (Dodge and Garber 1991) και εκτελεστικές λειτουργίες (Fox and Calkins 2003)
Εμπλέκεται σε πολλές από τις παιδικές διαταραχές που περιγράφονται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο (DSM).
Οι αισθητηριακές διαταραχές, συχνά εσφαλμένα από έλλειψη έγκαιρης ενημέρωσης, αποδίδονται από τους γονείς σε ιδιοτροπίες του παιδιού, οι οποίες οφείλονται στο ταπεραμέντο του. Οι γονείς θεωρούν ότι έχουν ένα δύσκολο παιδί και ότι μεγαλώνοντας θα ωριμάσει και όλες αυτές οι καθημερινές εξάρσεις στην συμπεριφορά θα μειωθούν από μόνες τους με το πέρασμα το χρόνου.
Η κατανόηση του πώς βιώνει και αντιδρά το παιδί σε διαφορετικά αισθητηριακά ερεθίσματα μπορεί να μας βοηθήσει να προσδιορίσουμε τις καλύτερες δραστηριότητες και τα πιο κατάλληλα περιβάλλοντα για την ανάπτυξη, τη μάθηση και την ικανότητά του να χτίζει χαρούμενες σχέσεις.